Nên thay dầu động cơ vào thời điểm nào?
Cập nhật lúc 10h46' ngày 13/04/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: nen thay dau dong co vao thoi diem nao?
Hầu hết các nhà sản xuất ô tô lớn đều đồng ý rằng: quan niệm thay dầu động cơ 4.800 km một lần đã quá lỗi thời, thậm chí 8.000 km cũng được coi là quá thường xuyên.
Ford là nhà sản xuất ô tô gần đây nhất phát triển chỉ dẫn mới về thay dầu động cơ và công bố trước công chúng đề nghị của hãng về thời điểm thay dầu là từ 8000 km tới 11.200 km trên những model 2007 tái thiết và tất cả những model mới hoặc tái thiết tiếp theo.
(Ảnh: Autonet)Giống như nhiều nhà sản xuất khác, tiêu chuẩn về chất lượng dầu của hãng ngày càng cao và những thiết kế động cơ mới cho phép kéo dài thời gian thay dầu của những chiếc xe trong điều kiện bình thường. “Dầu đã được cải tiến rất nhiều kể từ thời gian áp dụng công thức thay dầu điển hình 4.800 km một lần” Dennis Bachelder, kỹ sư lâu năm của Viện xăng dầu Mỹ - một tổ chức công nghiệp chuyên đặt ra những tiêu chuẩn về chất lượng - cho biết. “Chắc chắn loại dầu mới sẽ khỏe hơn những loại dầu của 10, 15 năm về trước”.
Dầu động cơ hiện nay có chất lượng cao hơn trước đây và chứa nhiều chất chống ô xi hóa tạo ra các đặc tính bôi trơn lâu hơn và những chất phụ gia khác giữ cho các kết tủa không bám vào động cơ.Pete Misangyi, giám sát viên về dầu nhờn của Ford, cho biết công ty đã thực hiện nhiều đợt kiểm tra tại phòng thí nghiệm về những loại dầu mới trước khi đề nghị khoảng thời gian thay dầu này.
Một số nhà sản xuất như Honda và General Motors không đưa ra lời khuyên thay dầu cho tất cả hoặc hầu hết những model của mình, thay vì thế họ dựa vào các cảm biến đo nhiệt độ cao nhất của dầu và sự cải tiến của động cơ qua nhiều thời kỳ để tính toán vòng đời của dầu và khuyên lái xe khi nào nên thay dầu. Dầu có thể mất các đặc tính bôi trơn nếu nó vận hành ở nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao. Peter Lord, giám đốc kinh doanh dịch vụ của GM, cho biết dầu có thể kéo dài 19.200 km hoặc thậm chí hơn đối với những tài xế không chạy xe trong môi trường quá nóng hoặc lạnh hoặc kéo vật nặng. “Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào bản thân khách hàng và cách họ sử dụng xe”, ông nói.
Ford phát hiện ra rằng khách hàng của mình tính tổng số dặm để thay dầu chứ không phải đợi cảm biến báo cho họ phải làm gì. Đối với những người không tin vào cảm biến, GM có nhiều dữ liệu cho thấy chúng rất đáng tin cậy, và chúng cảnh báo lái xe một thời gian khá dài trước khi đến thời điểm cần thiết phải thay dầu.
“Chúng tôi hoàn toàn tin vào công nghệ này. Hiện nay, chúng tôi đang áp dụng nó cùng với một hạn bảo hành động cơ 160.000 km, vì vậy không có lý do gì để nghi ngờ rằng cảm biến không hoạt động tốt” Lord cho biết.
Vòng đời của dầu nhờn kéo dài lâu hơn có thể giúp khách hàng tiết kiệm tiền. Ford ước tính, lái xe sẽ tiết kiệm được 600 đôla trong khoảng thời gian 5 năm bằng việc thay dầu sau khi đi được 8.000 km đến 12.000 km. Không những thế, tiết kiệm một lượng dầu lớn cũng là cách để bảo tồn môi trường. “Không có lý gì để lãng phí nguồn dầu quý giá bằng việc thay dầu quá sớm. Và chúng ta cũng không phải “tống khứ” quá nhiều dầu mặc dù thay dầu là việc đương nhiên, không cần bàn cãi”.
Tuy nhiên, phát ngôn viên của Toyota, Bill Kwong, cho biết Toyota đã giảm khoảng thời gian thay dầu từ 12.000 km xuống 8.000 km vào năm 2004 một phần vì hãng nhận ra rằng ngày càng có nhiều tài xế lái xe trong điều kiện di chuyển ngắn và ngừng nghỉ liên tục khiến cho dầu hỏng đi một cách nhanh chóng.
Toyota cũng gặp vấn đề về tình trạng cặn dầu xấp xỉ 1% trong các model 1997-2002. Thay dầu thường xuyên sẽ tránh được tình trạng cặn dầu đối với những chiếc xe thay dầu sau khi đi quá 12.000 km. Để khắc phục tình trạng này, hãng đã kéo dài hạn bảo hành cho những động cơ bị ảnh hưởng, ngay cả trước khi một vài chủ sở hữu đâm đơn kiện.
Nissan thì đề nghị thời hạn thay dầu cho những chiếc xe Nissan và Infiniti là 12.000 km hoặc 6 tháng – trừ khi xe được dùng chủ yếu để kéo hoặc lái chưa đầy 8 km trong nhiệt độ bình thường, 16 km trong thời tiết băng giá, liên tục ngừng nghỉ trong thời tiết nóng bức hoặc lái ở tốc độ thấp trong khoảng cách xa thì việc thay dầu nên rút ngắn khoảng 6.000 km hoặc 3 tháng một lần.
Còn đối với một vài kỹ sư và thợ máy, 8000 km là một thời gian quá dài.
Nói chung, việc thay dầu nhanh hay chậm phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Lái xe phải tính đến thời tiết và điều kiện lái trước khi quyết định thời điểm thay dầu cho chiếc xe của mình.
http://www.khoahoc.com.vn/doisong/ung-dung/14254_Nen-thay-dau-dong-co-vao-thoi-diem-nao.aspx
Wednesday, July 14, 2010
Cá hồi nuôi thả tăng đột biến thay đổi ngành công nghệ này
Cá hồi nuôi thả tăng đột biến thay đổi ngành công nghệ này
Cập nhật lúc 09h17' ngày 13/03/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: ca hoi nuoi tha tang dot bien thay doi nganh cong nghe nay
Theo một báo cáo mới đây về cái nhìn tổng thể trong việc cạnh tranh thị trường giữa cá hồi tự nhiên và cá hồi nuôi thả đã đặt ra những vấn đề phức tạp và gây tranh cãi.
Bài viết The Great Salmon Run: Competition Between Wild and Farmed Salmon (Cuộc chạy đua vĩ đại: cạnh tranh giữa cá hồi tự nhiên và nuôi thả) được đăng bởi Traffic, hệ thống kiểm soát thương mại đời sống hoang dã thuộc quỹ đời sống hoang dã và Hiệp hội bảo tồn thế giới đặt ra 2 xu hướng quan trọng đó là đã làm sống lại ngành công nghiệp cá hồi trong vòng 25 năm qua, cá hồi nuôi thả chỉ khoảng 2 % nguồn cung cấp toàn thế giới vào năm 1980 nhưng hiện tại lên đến 65 % vào năm 2004.
Khoảng ¾ số cá hồi tươi đông lạnh và tiêu thụ ở Mỹ hiện nay là cá nuôi. Trái lại trong khi đó, cá trong môi trường tự nhiên ở Bắc Mỹ đột ngột giảm giá, điều này cho thấy cá hồi Alaska hàng năm đã giảm giá từ hơn 800 triệu đôla vào năm 1980 và chưa đến 300 triệu đô hiện nay. Việc giá của những con cá hồi tự nhiên bị giảm xuống có tác động lớn đến kinh tế và xã hội của những người săn bắt tự nhiên và cộng đồng ngư dân.
Những con cá Chinook tươi ngon được bắt ở biển Bering và đem ra chợ (Ảnh: Sciencedaily)
Tiến sĩ Gunnar Knapp giáo sư kinh tế đại học Alaska, Anchorage và một trong các tác giả nghiên cứu cho biết nguồn cung cấp cá hồi từ tự nhiên sẽ không bao giờ đáp ứng được với cá hồi nuôi thả và trong bản báo cáo điểm cơ bản chính là không phải tập trung tranh cãi là cá tự nhiên hay nuôi thả mà là mỗi phương pháp sản xuất có được tiến hành đúng hay không.
Theo báo cáo, sự tăng trưởng khá nhanh của cá hồi nuôi thả làm tăng đột biến lượng cung cấp, gây ra sự thay đổi những loại sản phẩm cá hồi hiện nay, làm biến đổi thời gian sản xuất và nâng tiêu chuẩn chất lượng của thị truờng. Những biến đổi này cũng gây thắc mắc về kinh tế môi trường và thương mại. Chẳng hạn, cá hồi tự nhiên sẽ ra sao? Cá hồì Bắc Mỹ sẽ vẫn là một sản phẩm cạnh tranh trong bao lâu nữa.
Một trong những kiến nghị của bảng báo cáo đó là Hội Đồng Quản Lý Thủy Sản sẽ phải cho phép người sản xuất cá hồi Alaska dùng nhãn mác của Hội để chứng tỏ cho người tiêu dùng biết rằng cá hồi tự nhiên được họ đánh bắt từ những ngư trường lâu năm.
Tiến sĩ Cathy Roheim đồng tác giả nghiên cứu và là giáo sư kinh tế học đại học Rhode Island cho biết việc dán nhãn hiệu giúp người tiêu dùng lựa chọn về mặc thông tin.
Bản báo cáo cũng đưa ra đề nghị cần thiết như sau:
*
Điều tiết những tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm
*
Phát hiện và làm giảm tác động môi trường cả trong sản xuất cá hồi tự nhiên và nuôi thả
*
Cung cấp thông tin chính xác và cân xứng về những vấn đề liên quan đến cá hồi
*
Thu thập những dữ liệu tốt hơn về thị trường hải sản và người tiêu dùng
*
Xem xét vai trò của việc ấp nở trong sản xuất tự nhiên
Jihh Hepp của TRAFFIC Bắc Mỹ cho biết báo cáo này là đóng góp 1 phần vào ngành công nghệ phức tạp có tác động đến cả con người và môi trường này. Hy vọng những gì từ bản báo cáo này sẽ giúp ngành công nghiệp và các nhà làm luật bảo vệ nguồn cá hồi thiên nhiên và công nghịêp đánh bắt có khá nhiều người đang sinh nhai.
http://www.khoahoc.com.vn/doisong/ung-dung/13401_Ca-hoi-nuoi-tha-tang-dot-bien-thay-doi-nganh-cong-nghe-nay.aspx
Nguyên lý hoạt động của hệ thống đánh lửa trên ôtô
Nguyên lý hoạt động của hệ thống đánh lửa trên ôtô
Cập nhật lúc 08h59' ngày 19/12/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: nguyen ly hoat dong cua he thong danh lua tren oto
Động cơ đốt trong đã có lịch sử phát triển hơn 100 năm qua. Từ khi ra đời cho đến nay, các nhà thiết kế luôn tìm cách để cải tiến, tăng hiệu suất làm việc, giảm mức tiêu thụ nhiên liệu và giảm mức độ độc hại trong khí xả động cơ.
Động cơ đốt trong là một “cỗ máy” có nhiều hệ thống phụ trợ như hệ thống nhiên liệu, hệ thống làm mát, hệ thống phân phối khí, hệ thống tăng áp... Riêng đối với động cơ xăng thì hệ thống đánh lửa là một trong những thành phần quan trọng nhất. Nó có tác dụng biến dòng điện một chiều điện áp thấp (6-12V, 24V) thành các xung điện cao áp (12.000-40.000) đủ để tạo nên tia lửa điện ở bugi để đốt cháy hòa khí vào đúng thời điểm quy định theo một thứ tự nhất định.
Hình1: Sơ đồ nguyên lý mô phỏng nguyên lý hoạt động của hệ thống đánh lửa
Chú thích: A, D: Dây cao áp; B: Nắp chia điện; C: Con quay; E: Vỏ chia điện; F: Cam chia điện; G: Cảm biến đánh lửa; H: IC đánh lửa; I: Bô-bin; J: Bugi đánh lửa.
Trong bài viết này đề cập đến hệ thống đánh lửa của động cơ. Bắt đầu là thời điểm đánh lửa, sau đó chúng ta hãy xem tất cả những thành phần để tạo ra tia lửa như nến điện (bugi), các cuộn tăng áp (bôbin) và bộ chia điện. Cuối cùng, chúng ta sẽ lướt qua một hệ thống đánh lửa lập trình hiện.
Tại sao phải đánh lửa sớm?
Hệ thống đánh lửa trên chiếc xe của bạn cần phải làm việc phù hợp với các hệ thống khác của động cơ. Nó cần phát ra tia lửa chính xác ở một thời điểm nhất định để đốt cháy hỗn hợp khí dãn nở trong xi-lanh phát huy hết công suất. Nếu đánh lửa sai thời điểm thì công suất động cơ bị giảm đi, tiêu hao nhiên liệu và lượng chất độc hại trong khí xả tăng lên.
Hình2: Bugi đánh lửa trước khi piston lên tới Điểm chết trên
Chú thích: 1: Kỳ nạp; 2: Kỳ nén; 3: Kỳ nổ; 4: Kỳ xả; 5: Bugi; 6: Điểm chết trên
Khi không khí và nhiên liệu hoà trộn trong xi lanh bị đốt cháy, nhiệt độ tăng lên và nhiên liệu bị cháy thành khí xả. Điều này dẫn đến áp suất trong xi lanh tăng lên đột ngột và đẩy piston đi xuống.
Để tăng công suất và mô-men động cơ, cần thiết phải tăng áp suất trong xi lanh trong thời kỳ cháy. Áp suất lớn nhất sẽ cho hiệu suất động cơ cao và điều này hoàn toàn phụ thuộc vào thời điểm sinh tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp khí.
Sẽ có một thời gian trễ kể từ khi bu-gi phát tia lửa đến khi hỗn hợp khí bị đốt cháy hoàn toàn và áp suất trong xi-lanh đạt cao nhất. Nếu tia lửa xuất hiện khi piston chạm đến điểm chết trên của kỳ nén, piston đã sẵn sàng di chuyển xuống trước khi áp suất trong xi lanh đạt đến trị số cao nhất. Đây không phải là thời điểm tối ưu.
Để sử dụng triệt để năng lượng của nhiên liệu, tia lửa cần xuất hiện trước khi piston đạt điểm chết trên của kỳ nén để đến khi piston đi xuống đúng lúc áp suất trong xi lanh đạt trị số cao nhất.
Ta biết rằng: Công = lực * khoảng cách; Và trong xi lanh: Lực = áp suất * diện tích đỉnh piston; Khoảng cách = hành trình piston. Vì vậy: Công = áp suất * diện tích đỉnh piston * hành trình piston.
Đối với một động cơ cụ thể thì đường kính piston và hành trình là hằng số, vì vậy chỉ còn cách là tăng áp suất để tăng công suất động cơ.Thời gian đánh lửa rất quan trọng, và thời điểm đánh lửa sớm lên hay muộn đi còn tuỳ thuộc vào các điều kiện khác. Thời gian hỗn hợp cháy gần như là không đổi, nhưng tốc độ của piston sẽ tăng lên khi tốc độ động cơ tăng. Nghĩa là, tốc độ động cơ càng cao thì thời điểm đánh lửa càng phải sớm lên.
Ngoài việc tăng công suất, ta hãy xét những mục tiêu khác, ví dụ như tối thiểu hoá các chất độc hại trong khí xả. Thời điểm đánh lửa muộn đi (tức là thời điểm đánh lửa gần thời điểm piston đến điểm chết trên hơn), áp suất lớn nhất trong xi lanh và nhiệt độ có thể giảm đi. Nhiệt độ giảm sẽ làm làm giảm lượng ô xit ni tơ NoX (một chất độc hại trong khí xả). Đánh lửa muộn cũng làm giảm tiếng gõ trong máy (một vài loại xe hiện nay có cảm biến tiếng gõ động cơ để dò tìm tiếng gõ động cơ tự động).
Các thành phần chính của hệ thống đánh lửa
Bugi: về lý thuyết thì khá đơn giản, nó là công cụ để nguồn điện phát ra hồ quang qua một khoảng trống (giống như tia sét). Nguồn điện này phải có điện áp rất cao để tia lửa có thể phóng qua khoảng trống và tia lửa mạnh. Thông thường, điện áp giữa hai cực của nến điện khoảng từ 40.000 đến 100.000 vôn.
Hình3: Bugi đặt ở chính giữa 4 van của cơ cấu phối khí
Bugi phải cách ly được điện thế cao để tia lửa xuất hiện đúng theo vị trí đã định trước của các điện cực của nến, mặt khác nó phải chịu đựng được điều kiện khắc nghiệt trong xilanh như áp suất và nhiệt độ rất cao, hơn nữa nó phải được thiết kế để các bụi than không bám lại trên các bề mặt điện cực trong quá trình làm việc.
Bugi sử dụng loại sứ cách điện để cách ly nguồn cao áp giữa các điện cực, nó phải đảm bảo để tia lửa phóng ra đúng ở hai đầu của điện cực chứ không phải ở bất cứ điểm nào thuộc hai cực. Ngoài ra chất sứ này còn có tác dụng không để các bụi than bám vào trong quá trình sử dụng. Sứ là vật liệu dẫn nhiệt rất kém, vì vậy vật liệu rất nóng trong quá trình làm việc. Sức nóng đã giúp làm sạch bụi than khỏi điện cực.
Hình 4: Cấu tạo của bugi
Một số xe đòi hỏi phải sử dụng loại bugi nóng. Loại bugi này được thiết kế có chất sứ bao bọc tiếp xúc với kim loại ít hơn do vậy việc trao đổi nhiệt kém hơn và nến nóng hơn và làm sạch bụi bẩn tốt hơn. Bugi lạnh thì ngược lại, thiết kế với vùng trao đổi nhiệt lớn hơn vì vậy sẽ nguội hơn khi hoạt động.
Nhà thiết kế đã lựa chọn nhiệt độ làm việc của nến điện phù hợp cho mỗi loại xe. Một số chiếc xe có hiệu suất cao sẽ sinh nhiều nhiệt hơn do vậy phải sử dụng nến nguội hơn. Nếu nến điện quá nóng, nó sẽ làm cho hỗn hợp cháy trước khi tia lửa phát ra, vì vậy cần lựa chọn chính xác loại nến điện phù hợp cho mỗi loại xe.
Hình 5: Bugi nóng (trái), bugi nguội (phải)
Bôbin (hình 6): là bộ phận sinh ra cao áp để tạo ra tia lửa. Rất đơn giản, điện thế cao được sinh ra do cảm ứng giữa hai cuộn dây. Một cuộn có ít vòng được gọi là cuộn sơ cấp (màu vàng), cuốn xung quanh cuộn sơ cấp (màu đen) nhưng nhiều vòng hơn là cuộn thứ cấp. Cuộn thứ cấp có số vòng lớn gấp hàng trăm lần cuộn sơ cấp.
Dòng điện từ nguồn điện chạy qua cuộn sơ cấp của bôbin, đột ngột, dòng điện bị ngắt đi tại thời điểm đánh lửa do má vít (đang đóng kín mạch điện thì đột ngột mở ra). Khi dòng điện ở cuộn sơ cấp bị ngắt đi, từ trường điện do cuộn sơ cấp sinh ra giảm đột ngột. Theo nguyên tắc cảm ứng điện từ, cuộn thứ cấp sinh ra một dòng điện để chống lại sự thay đổi từ trường đó. Do số vòng của cuộn thứ cấp lớn gấp rất nhiều lần số vòng dây cuộn sơ cấp nên dòng điện ở cuộn thứ cấp có điện áp rất lớn (có thể đến 100.000 vôn). Dòng điện cao áp này được bộ chia điện đưa đến nến bugi qua dây cao áp.
Hình 6: Bôbin tăng áp
Bộ chia điện (hình 7): có một số chức năng như sau: thứ nhất, nó chia nguồn điện cao áp từ tăng điện đến các xi lanh. Điều này được thực hiện bởi trục bộ chia điện và con quay gắn ở đầu. Cuộn thứ cấp của tăng điện được kết nối với con quay, nắp bộ chia điện có các đầu nối với các dây cao áp đến các xi lanh. Khi con quay quay vòng tròn nó sẽ chia nguồn điện cao áp cho các xi lanh theo một tứ tự nhất định.
Hình 7: Bộ chia điện
Chú thích: A: Dòng cao áp đến từ bô-bin đánh lửa; B: Con quay; C: Nắp chia điện; D: Dòng cao áp tới các xi lanh.
Bộ chia điện đời cổ hơn (sử dụng má vít) (hình 8) có hai phần, phần trên là bộ chia cao áp như vừa nêu, còn phía dưới là bộ phận để ngắt dòng điện sơ cấp của bôbin. Đầu tiếp đất của tăng điện được nối với má vít của bộ chia điện.
Một trục cam ở trung tâm bộ chia điện sẽ làm cho phần động của má vít tách khỏi phần tĩnh tại thời điểm đánh lửa. Điều này lý giải tại sao dòng điện của cuộn dây sơ cấp lại bị mất đi đột ngột và sinh ra xung cao áp.
Hình 8: Bộ chia điện đời cổ sử dụng cam, má vít và tụ điện
Chú thích: A: Dây nối với bô-bin đánh lửa; B: Má vít; C: Vít chỉnh thời điểm đánh lửa sớm; D: Cam dẫn; E: Cam quay; F: Tụ điện.
Vài năm gần đây, chắc bạn đã được nghe về các xe mới chỉ cần điều chỉnh và bảo dưỡng sau 100.000 dặm. Một trong những công nghệ kéo dài được thời gian bảo trì đó là hệ thống đánh lửa không có bộ chia điện, thường gọi là hệ thống đánh lửa lập trình ESA. Hệ thống này không chỉ có một bôbin tăng áp mà mỗi một xi lanh đều có một tăng điện riêng. Khối ECU trung tâm sẽ quyết định toàn bộ thời điểm đánh lửa chính xác cho các xi lanh. Ưu điểm của hệ thống đánh lửa ESA chính là: thứ nhất, không có bộ chia điện; thứ hai, không cần dây cao áp; và cuối cùng là thời điểm đánh lửa được tự động điều chỉnh theo chương trình lập sẵn. Điều này làm tăng hiệu suất động cơ, giảm tiêu thụ nhiên liệu và các chất độc hại trong khí xả đồng thời làm tăng công suất tổng thể của động cơ.
Để điều khiển thời điểm đánh lửa (thời điểm mở má vít), người ta sử dụng hệ thống làm sớm chân không hoặc hệ thống làm sớm ly tâm. Những hệ thống cơ khí này điều khiển sớm lửa theo tải trọng và theo tốc độ động cơ.
Thời điểm đánh lửa đóng vai trò rất quan trọng đối với hiệu suất của động cơ, vì vậy hiện nay các xe thường sử dụng các cảm biến đánh lửa thay cho má vít. Các cảm biến này sẽ báo cho khối ECU chính xác vị trí của piston, máy tính trên xe sẽ quyết định khi nào mở hoặc đóng dòng điện trong cuộn dây sơ cấp.
Hình 9: Hệ thống đánh lửa không dùng bộ chia điện, mỗi bugi đều có bộ tăng áp riêng
Hệ thống đánh lửa của các xe hiện đại có rất nhiều điều thú vị và đáng quan tâm. Nếu bạn là người yêu thích xe hơi, hãy thường xuyên cập nhật những thông tin về các hệ thống mới trên xe ô tô.
Đức Hùng (Biên dịch)
http://www.khoahoc.com.vn/doisong/ung-dung/10945_Nguyen-ly-hoat-dong-cua-he-thong-danh-lua-tren-oto.aspx
Cập nhật lúc 08h59' ngày 19/12/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: nguyen ly hoat dong cua he thong danh lua tren oto
Động cơ đốt trong đã có lịch sử phát triển hơn 100 năm qua. Từ khi ra đời cho đến nay, các nhà thiết kế luôn tìm cách để cải tiến, tăng hiệu suất làm việc, giảm mức tiêu thụ nhiên liệu và giảm mức độ độc hại trong khí xả động cơ.
Động cơ đốt trong là một “cỗ máy” có nhiều hệ thống phụ trợ như hệ thống nhiên liệu, hệ thống làm mát, hệ thống phân phối khí, hệ thống tăng áp... Riêng đối với động cơ xăng thì hệ thống đánh lửa là một trong những thành phần quan trọng nhất. Nó có tác dụng biến dòng điện một chiều điện áp thấp (6-12V, 24V) thành các xung điện cao áp (12.000-40.000) đủ để tạo nên tia lửa điện ở bugi để đốt cháy hòa khí vào đúng thời điểm quy định theo một thứ tự nhất định.
Hình1: Sơ đồ nguyên lý mô phỏng nguyên lý hoạt động của hệ thống đánh lửa
Chú thích: A, D: Dây cao áp; B: Nắp chia điện; C: Con quay; E: Vỏ chia điện; F: Cam chia điện; G: Cảm biến đánh lửa; H: IC đánh lửa; I: Bô-bin; J: Bugi đánh lửa.
Trong bài viết này đề cập đến hệ thống đánh lửa của động cơ. Bắt đầu là thời điểm đánh lửa, sau đó chúng ta hãy xem tất cả những thành phần để tạo ra tia lửa như nến điện (bugi), các cuộn tăng áp (bôbin) và bộ chia điện. Cuối cùng, chúng ta sẽ lướt qua một hệ thống đánh lửa lập trình hiện.
Tại sao phải đánh lửa sớm?
Hệ thống đánh lửa trên chiếc xe của bạn cần phải làm việc phù hợp với các hệ thống khác của động cơ. Nó cần phát ra tia lửa chính xác ở một thời điểm nhất định để đốt cháy hỗn hợp khí dãn nở trong xi-lanh phát huy hết công suất. Nếu đánh lửa sai thời điểm thì công suất động cơ bị giảm đi, tiêu hao nhiên liệu và lượng chất độc hại trong khí xả tăng lên.
Hình2: Bugi đánh lửa trước khi piston lên tới Điểm chết trên
Chú thích: 1: Kỳ nạp; 2: Kỳ nén; 3: Kỳ nổ; 4: Kỳ xả; 5: Bugi; 6: Điểm chết trên
Khi không khí và nhiên liệu hoà trộn trong xi lanh bị đốt cháy, nhiệt độ tăng lên và nhiên liệu bị cháy thành khí xả. Điều này dẫn đến áp suất trong xi lanh tăng lên đột ngột và đẩy piston đi xuống.
Để tăng công suất và mô-men động cơ, cần thiết phải tăng áp suất trong xi lanh trong thời kỳ cháy. Áp suất lớn nhất sẽ cho hiệu suất động cơ cao và điều này hoàn toàn phụ thuộc vào thời điểm sinh tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp khí.
Sẽ có một thời gian trễ kể từ khi bu-gi phát tia lửa đến khi hỗn hợp khí bị đốt cháy hoàn toàn và áp suất trong xi-lanh đạt cao nhất. Nếu tia lửa xuất hiện khi piston chạm đến điểm chết trên của kỳ nén, piston đã sẵn sàng di chuyển xuống trước khi áp suất trong xi lanh đạt đến trị số cao nhất. Đây không phải là thời điểm tối ưu.
Để sử dụng triệt để năng lượng của nhiên liệu, tia lửa cần xuất hiện trước khi piston đạt điểm chết trên của kỳ nén để đến khi piston đi xuống đúng lúc áp suất trong xi lanh đạt trị số cao nhất.
Ta biết rằng: Công = lực * khoảng cách; Và trong xi lanh: Lực = áp suất * diện tích đỉnh piston; Khoảng cách = hành trình piston. Vì vậy: Công = áp suất * diện tích đỉnh piston * hành trình piston.
Đối với một động cơ cụ thể thì đường kính piston và hành trình là hằng số, vì vậy chỉ còn cách là tăng áp suất để tăng công suất động cơ.Thời gian đánh lửa rất quan trọng, và thời điểm đánh lửa sớm lên hay muộn đi còn tuỳ thuộc vào các điều kiện khác. Thời gian hỗn hợp cháy gần như là không đổi, nhưng tốc độ của piston sẽ tăng lên khi tốc độ động cơ tăng. Nghĩa là, tốc độ động cơ càng cao thì thời điểm đánh lửa càng phải sớm lên.
Ngoài việc tăng công suất, ta hãy xét những mục tiêu khác, ví dụ như tối thiểu hoá các chất độc hại trong khí xả. Thời điểm đánh lửa muộn đi (tức là thời điểm đánh lửa gần thời điểm piston đến điểm chết trên hơn), áp suất lớn nhất trong xi lanh và nhiệt độ có thể giảm đi. Nhiệt độ giảm sẽ làm làm giảm lượng ô xit ni tơ NoX (một chất độc hại trong khí xả). Đánh lửa muộn cũng làm giảm tiếng gõ trong máy (một vài loại xe hiện nay có cảm biến tiếng gõ động cơ để dò tìm tiếng gõ động cơ tự động).
Các thành phần chính của hệ thống đánh lửa
Bugi: về lý thuyết thì khá đơn giản, nó là công cụ để nguồn điện phát ra hồ quang qua một khoảng trống (giống như tia sét). Nguồn điện này phải có điện áp rất cao để tia lửa có thể phóng qua khoảng trống và tia lửa mạnh. Thông thường, điện áp giữa hai cực của nến điện khoảng từ 40.000 đến 100.000 vôn.
Hình3: Bugi đặt ở chính giữa 4 van của cơ cấu phối khí
Bugi phải cách ly được điện thế cao để tia lửa xuất hiện đúng theo vị trí đã định trước của các điện cực của nến, mặt khác nó phải chịu đựng được điều kiện khắc nghiệt trong xilanh như áp suất và nhiệt độ rất cao, hơn nữa nó phải được thiết kế để các bụi than không bám lại trên các bề mặt điện cực trong quá trình làm việc.
Bugi sử dụng loại sứ cách điện để cách ly nguồn cao áp giữa các điện cực, nó phải đảm bảo để tia lửa phóng ra đúng ở hai đầu của điện cực chứ không phải ở bất cứ điểm nào thuộc hai cực. Ngoài ra chất sứ này còn có tác dụng không để các bụi than bám vào trong quá trình sử dụng. Sứ là vật liệu dẫn nhiệt rất kém, vì vậy vật liệu rất nóng trong quá trình làm việc. Sức nóng đã giúp làm sạch bụi than khỏi điện cực.
Hình 4: Cấu tạo của bugi
Một số xe đòi hỏi phải sử dụng loại bugi nóng. Loại bugi này được thiết kế có chất sứ bao bọc tiếp xúc với kim loại ít hơn do vậy việc trao đổi nhiệt kém hơn và nến nóng hơn và làm sạch bụi bẩn tốt hơn. Bugi lạnh thì ngược lại, thiết kế với vùng trao đổi nhiệt lớn hơn vì vậy sẽ nguội hơn khi hoạt động.
Nhà thiết kế đã lựa chọn nhiệt độ làm việc của nến điện phù hợp cho mỗi loại xe. Một số chiếc xe có hiệu suất cao sẽ sinh nhiều nhiệt hơn do vậy phải sử dụng nến nguội hơn. Nếu nến điện quá nóng, nó sẽ làm cho hỗn hợp cháy trước khi tia lửa phát ra, vì vậy cần lựa chọn chính xác loại nến điện phù hợp cho mỗi loại xe.
Hình 5: Bugi nóng (trái), bugi nguội (phải)
Bôbin (hình 6): là bộ phận sinh ra cao áp để tạo ra tia lửa. Rất đơn giản, điện thế cao được sinh ra do cảm ứng giữa hai cuộn dây. Một cuộn có ít vòng được gọi là cuộn sơ cấp (màu vàng), cuốn xung quanh cuộn sơ cấp (màu đen) nhưng nhiều vòng hơn là cuộn thứ cấp. Cuộn thứ cấp có số vòng lớn gấp hàng trăm lần cuộn sơ cấp.
Dòng điện từ nguồn điện chạy qua cuộn sơ cấp của bôbin, đột ngột, dòng điện bị ngắt đi tại thời điểm đánh lửa do má vít (đang đóng kín mạch điện thì đột ngột mở ra). Khi dòng điện ở cuộn sơ cấp bị ngắt đi, từ trường điện do cuộn sơ cấp sinh ra giảm đột ngột. Theo nguyên tắc cảm ứng điện từ, cuộn thứ cấp sinh ra một dòng điện để chống lại sự thay đổi từ trường đó. Do số vòng của cuộn thứ cấp lớn gấp rất nhiều lần số vòng dây cuộn sơ cấp nên dòng điện ở cuộn thứ cấp có điện áp rất lớn (có thể đến 100.000 vôn). Dòng điện cao áp này được bộ chia điện đưa đến nến bugi qua dây cao áp.
Hình 6: Bôbin tăng áp
Bộ chia điện (hình 7): có một số chức năng như sau: thứ nhất, nó chia nguồn điện cao áp từ tăng điện đến các xi lanh. Điều này được thực hiện bởi trục bộ chia điện và con quay gắn ở đầu. Cuộn thứ cấp của tăng điện được kết nối với con quay, nắp bộ chia điện có các đầu nối với các dây cao áp đến các xi lanh. Khi con quay quay vòng tròn nó sẽ chia nguồn điện cao áp cho các xi lanh theo một tứ tự nhất định.
Hình 7: Bộ chia điện
Chú thích: A: Dòng cao áp đến từ bô-bin đánh lửa; B: Con quay; C: Nắp chia điện; D: Dòng cao áp tới các xi lanh.
Bộ chia điện đời cổ hơn (sử dụng má vít) (hình 8) có hai phần, phần trên là bộ chia cao áp như vừa nêu, còn phía dưới là bộ phận để ngắt dòng điện sơ cấp của bôbin. Đầu tiếp đất của tăng điện được nối với má vít của bộ chia điện.
Một trục cam ở trung tâm bộ chia điện sẽ làm cho phần động của má vít tách khỏi phần tĩnh tại thời điểm đánh lửa. Điều này lý giải tại sao dòng điện của cuộn dây sơ cấp lại bị mất đi đột ngột và sinh ra xung cao áp.
Hình 8: Bộ chia điện đời cổ sử dụng cam, má vít và tụ điện
Chú thích: A: Dây nối với bô-bin đánh lửa; B: Má vít; C: Vít chỉnh thời điểm đánh lửa sớm; D: Cam dẫn; E: Cam quay; F: Tụ điện.
Vài năm gần đây, chắc bạn đã được nghe về các xe mới chỉ cần điều chỉnh và bảo dưỡng sau 100.000 dặm. Một trong những công nghệ kéo dài được thời gian bảo trì đó là hệ thống đánh lửa không có bộ chia điện, thường gọi là hệ thống đánh lửa lập trình ESA. Hệ thống này không chỉ có một bôbin tăng áp mà mỗi một xi lanh đều có một tăng điện riêng. Khối ECU trung tâm sẽ quyết định toàn bộ thời điểm đánh lửa chính xác cho các xi lanh. Ưu điểm của hệ thống đánh lửa ESA chính là: thứ nhất, không có bộ chia điện; thứ hai, không cần dây cao áp; và cuối cùng là thời điểm đánh lửa được tự động điều chỉnh theo chương trình lập sẵn. Điều này làm tăng hiệu suất động cơ, giảm tiêu thụ nhiên liệu và các chất độc hại trong khí xả đồng thời làm tăng công suất tổng thể của động cơ.
Để điều khiển thời điểm đánh lửa (thời điểm mở má vít), người ta sử dụng hệ thống làm sớm chân không hoặc hệ thống làm sớm ly tâm. Những hệ thống cơ khí này điều khiển sớm lửa theo tải trọng và theo tốc độ động cơ.
Thời điểm đánh lửa đóng vai trò rất quan trọng đối với hiệu suất của động cơ, vì vậy hiện nay các xe thường sử dụng các cảm biến đánh lửa thay cho má vít. Các cảm biến này sẽ báo cho khối ECU chính xác vị trí của piston, máy tính trên xe sẽ quyết định khi nào mở hoặc đóng dòng điện trong cuộn dây sơ cấp.
Hình 9: Hệ thống đánh lửa không dùng bộ chia điện, mỗi bugi đều có bộ tăng áp riêng
Hệ thống đánh lửa của các xe hiện đại có rất nhiều điều thú vị và đáng quan tâm. Nếu bạn là người yêu thích xe hơi, hãy thường xuyên cập nhật những thông tin về các hệ thống mới trên xe ô tô.
Đức Hùng (Biên dịch)
http://www.khoahoc.com.vn/doisong/ung-dung/10945_Nguyen-ly-hoat-dong-cua-he-thong-danh-lua-tren-oto.aspx
Ứng dụng từ trường làm tủ lạnh trong tương lai
Ứng dụng từ trường làm tủ lạnh trong tương lai
Cập nhật lúc 15h27' ngày 07/07/2010
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: ứng dụng, tủ lạnh, từ trường, làm lạnh
Trong tương lai, tủ lạnh của chúng ta có thể bảo quản thức ăn bằng việc ứng dụng từ trường để làm lạnh thông qua những thanh nam châm.
Nếu đúng như vậy, tủ lạnh không những tiêu thụ ít điện năng hơn mà còn hoạt động êm hơn chiếc tủ lạnh hiện nay và cũng sẽ không sử dụng hydrofluorocarbon - loại khí có thể gây ra hiệu ứng nhà kính nếu không được xử lí phù hợp.
Việc ứng dụng từ trường để làm lạnh được thông qua hiệu ứng nhiệt-từ trường (magnetocaloric), theo đó thay đổi từ trường trong vật liệu có thể khiến cho vật liệu đó lạnh hơn.
Ứng dụng này hứa hẹn nhiều triển vọng mặc dù các nhà khoa học trước tiên phải định hình được chu trình hoạt động của hệ thống.
Sujoy Roy, một nhà vật lí tại Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley ở California, đang nghiên cứu ứng dụng này cho biết vấn đề cốt lõi nằm ở chỗ phải tìm ra loại hợp kim có thể tạo ra hiệu ứng nhiệt-từ trường ở nhiệt độ trong phòng, tiêu thụ không nhiều năng lượng, đồng thời giá cả cũng phải chăng.
Để làm được điều này, một loạt chuyên gia nghiên cứu đang rất quan tâm tới các loại hợp kim có thể tạo ra hiệu ứng nhiệt-từ trường lớn, nghĩa là một sự chuyển đổi mạnh mẽ về nhiệt độ khi các từ trường được điều khiển.
Năm 2008, Roy đã đọc được thông tin viết về một nhóm thuộc Đại học Southern Illinois sử dụng hợp kim nickel-măng gan-galli bổ xung thêm đồng và đã thu được một hiệu ứng nhiệt-từ trường lớn ở nhiệt độ trong phòng.
Nay Roy sử dụng “nguồn ánh sáng tiên tiến” của Phòng thí nghiệm Berkeley, vốn có thể tạo ra ánh sáng rực rỡ hơn ánh sáng mặt trời, để nghiên cứu cách thức các nguyên tố trong hợp kim này thay đổi khi đang diễn ra hiệu ứng nhiệt-từ trường.
Cho đến nay, Roy và nhóm của ông đã xác định được rằng việc bổ sung thêm đồng sẽ khiến từ tính của hợp kim yếu đi, đồng thời khiến cho liên kết nickel-galli của hợp kim trở nên mạnh hơn.
Theo Roy, vẫn còn rất nhiều việc phải làm để có thể ứng dụng hiệu ứng này song đây là một bước đi đúng đắn./.
Theo Vietnam+
http://www.khoahoc.com.vn/doisong/ung-dung/28528_Ung-dung-tu-truong-lam-tu-lanh-trong-tuong-lai.aspx
Xe hơi đầu tiên chạy bằng không khí
Xe hơi đầu tiên chạy bằng không khí
Cập nhật lúc 09h41' ngày 27/11/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: xe hoi dau tien chay bang khong khi
Theo cha con Negre, chiếc xe độc đáo này chỉ tốn có... 2 USD cho chặng đường dài khoảng 190 km, với tốc độ tối đa là gần 90 km/giờ!
Người Iran bảo họ có xe hơi chạy bằng năng lượng mặt trời. Các kỹ sư ở Mỹ và châu Âu tuyên bố họ chế tạo được xe hơi sử dụng năng lượng hydrogen. Nhưng còn với không khí thì sao?
(Ảnh: CAND)
Tại nhà máy ở miền Nam nước Pháp, hai cha con Guy và Cyril Negre nhấn mạnh rằng năng lượng không khí không là chuyện đùa chơi! Cyril nói: “Đó là cách nghĩ khác về xe hơi. Nó không là chiếc xe đồ chơi của trẻ con, mà là một chiếc xe hơi thực thụ. Có điều khác là nó hoàn toàn không thải ra khói, không gây ô nhiễm. Và, một điều nữa là nó rất kinh tế”. Theo cha con Negre, chiếc xe độc đáo này chỉ tốn có... 2 USD cho chặng đường dài khoảng 190 km, với tốc độ tối đa là gần 90 km/giờ!
Hai cha con Negre vốn rất mê xe hơi. Guy từng thiết kế động cơ xe đua cho giải Công thức 1, còn Cyril làm việc ở Bugati. Công nghệ dành cho xe hơi độc đáo của hai cha con là tương đối đơn giản và an toàn. Cyril nói: “Khi anh nén không khí vào trong một bể chứa, thì cũng giống như sự nén trong động cơ, và sau đó bể sẽ cung cấp cho anh năng lượng không khí khi nó giãn nở”.
Không khí được nén trong bể chứa làm bằng sợi carbon, tương tự như bình khí ép mà thợ lặn sử dụng, làm hoạt động piston và tay quay. Hoàn toàn không có xăng dầu và sự đốt. Chính vì thế mà xe không gây ô nhiễm môi trường.
Trong phòng thí nghiệm tại Đại học UCLA, Giáo sư Su-chin Chow cũng đặc biệt quan tâm đến nghiên cứu khai thác năng lượng không khí. Giáo sư nói: “Vẻ đẹp của khái niệm này là không khí hiện diện khắp mọi nơi và không hề sinh ra ô nhiễm. Vấn đề mấu chốt là công nghệ để sử dụng không khí”.
Hai cha con Negre cho biết, sau nhiều năm trì hoãn, họ đã xử lý được các vấn đề kỹ thuật và đang chuẩn bị cho sản xuất trên quy mô lớn loại có một không hai này.
Di An
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/10345_Xe-hoi-dau-tien-chay-bang-khong-khi.aspx
Cập nhật lúc 09h41' ngày 27/11/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: xe hoi dau tien chay bang khong khi
Theo cha con Negre, chiếc xe độc đáo này chỉ tốn có... 2 USD cho chặng đường dài khoảng 190 km, với tốc độ tối đa là gần 90 km/giờ!
Người Iran bảo họ có xe hơi chạy bằng năng lượng mặt trời. Các kỹ sư ở Mỹ và châu Âu tuyên bố họ chế tạo được xe hơi sử dụng năng lượng hydrogen. Nhưng còn với không khí thì sao?
(Ảnh: CAND)
Tại nhà máy ở miền Nam nước Pháp, hai cha con Guy và Cyril Negre nhấn mạnh rằng năng lượng không khí không là chuyện đùa chơi! Cyril nói: “Đó là cách nghĩ khác về xe hơi. Nó không là chiếc xe đồ chơi của trẻ con, mà là một chiếc xe hơi thực thụ. Có điều khác là nó hoàn toàn không thải ra khói, không gây ô nhiễm. Và, một điều nữa là nó rất kinh tế”. Theo cha con Negre, chiếc xe độc đáo này chỉ tốn có... 2 USD cho chặng đường dài khoảng 190 km, với tốc độ tối đa là gần 90 km/giờ!
Hai cha con Negre vốn rất mê xe hơi. Guy từng thiết kế động cơ xe đua cho giải Công thức 1, còn Cyril làm việc ở Bugati. Công nghệ dành cho xe hơi độc đáo của hai cha con là tương đối đơn giản và an toàn. Cyril nói: “Khi anh nén không khí vào trong một bể chứa, thì cũng giống như sự nén trong động cơ, và sau đó bể sẽ cung cấp cho anh năng lượng không khí khi nó giãn nở”.
Không khí được nén trong bể chứa làm bằng sợi carbon, tương tự như bình khí ép mà thợ lặn sử dụng, làm hoạt động piston và tay quay. Hoàn toàn không có xăng dầu và sự đốt. Chính vì thế mà xe không gây ô nhiễm môi trường.
Trong phòng thí nghiệm tại Đại học UCLA, Giáo sư Su-chin Chow cũng đặc biệt quan tâm đến nghiên cứu khai thác năng lượng không khí. Giáo sư nói: “Vẻ đẹp của khái niệm này là không khí hiện diện khắp mọi nơi và không hề sinh ra ô nhiễm. Vấn đề mấu chốt là công nghệ để sử dụng không khí”.
Hai cha con Negre cho biết, sau nhiều năm trì hoãn, họ đã xử lý được các vấn đề kỹ thuật và đang chuẩn bị cho sản xuất trên quy mô lớn loại có một không hai này.
Di An
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/10345_Xe-hoi-dau-tien-chay-bang-khong-khi.aspx
Than tổ ong sạch ra đời
Than tổ ong sạch ra đời
Cập nhật lúc 08h33' ngày 13/12/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: than to ong sach ra doi
Loại than sạch tạo ra rất ít các khí thải độc hại như SO2, NO2, CO... đã được anh Hoàng Văn Thương ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, nghiên cứu và sản xuất thành công.
Bếp than tổ ong rất phổ biến ngay cả ở nhiều thành phố lớn ở Việt Nam.
Bếp than tổ ong rất phổ biến ngay cả ở nhiều thành phố lớn ở Việt Nam. (Ảnh: VNN)
Anh Thương là chủ hộ kinh doanh cá thể Hoàng Thương tại Cảng Hà Nội, phường Thanh Lương. Khoảng 13 năm về trước, anh được người bạn giới thiệu với một chuyên gia Nhật sang Việt Nam tìm hiểu nguồn nguyên liệu để sản xuất than sạch. Lúc đầu nghe nói đến từ "than sạch", Hoàng Văn Thương chưa hiểu và được giải thích: Đó là loại than mà khi cháy, các khí thải như SO2, NO2, CO gần như không còn, đặc biệt không dùng hóa chất để khử mùi; than phải cháy nhanh, dễ nhóm chứ không phải như than tổ ong ở Việt Nam đang dùng.
Sau khi đã hiểu, anh Thương âm thầm tìm tòi, nghiên cứu với quyết tâm sản xuất ra than sạch. Một thời gian sau, anh cho thử nghiệm sản phẩm đầu tay nhưng thật thất vọng: Than cháy nhanh nhưng khói vẫn nghi ngút và mùi nồng nặc.
Làm thế nào để khử được hết mùi và khói? Một tia hy vọng xuất hiện khi anh đọc được thông tin trong quyển sánh có nói đến những loài cây nếu trộn cùng với than khi đốt sẽ khử được mùi và khói. Sau 13 năm tiêu hao sức lực và vật chất, anh Hoàng Văn Thương được đền đáp bằng sự hoàn thiện sản phẩm than sạch của mình.
Ngày 30/10 vừa qua, sản phẩm than sạch của anh Hoàng Văn Thương đã được Trung tâm kỹ thuật 1 (Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng) kiểm nghiệm các thành phần SO2, NO2, CO và bụi, kết quả các chất này đều ở dưới mức cho phép rất nhiều lần.
Than sạch ra đời sẽ khắc phục triệt để những khiếm khuyết của các than tổ ong hiện nay như độ cháy nhanh, các khí thải và bụi có gần như không còn. Chỉ cần 1/4 tờ báo là than cháy, không cần nhóm bằng củi hoặc bếp điện, tuổi thọ cháy của than vẫn được 3-5 giờ. Sản phẩm không có hóa chất khử mùi.
Anh Thương cũng sản xuất loại than sạch 5-10 kg phục vụ các nhà máy công nghiệp và xuất khẩu.
Theo Đại Đoàn Kết, Vnexpress
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/10774_Than-to-ong-sach-ra-doi.aspx
Cập nhật lúc 08h33' ngày 13/12/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: than to ong sach ra doi
Loại than sạch tạo ra rất ít các khí thải độc hại như SO2, NO2, CO... đã được anh Hoàng Văn Thương ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, nghiên cứu và sản xuất thành công.
Bếp than tổ ong rất phổ biến ngay cả ở nhiều thành phố lớn ở Việt Nam.
Bếp than tổ ong rất phổ biến ngay cả ở nhiều thành phố lớn ở Việt Nam. (Ảnh: VNN)
Anh Thương là chủ hộ kinh doanh cá thể Hoàng Thương tại Cảng Hà Nội, phường Thanh Lương. Khoảng 13 năm về trước, anh được người bạn giới thiệu với một chuyên gia Nhật sang Việt Nam tìm hiểu nguồn nguyên liệu để sản xuất than sạch. Lúc đầu nghe nói đến từ "than sạch", Hoàng Văn Thương chưa hiểu và được giải thích: Đó là loại than mà khi cháy, các khí thải như SO2, NO2, CO gần như không còn, đặc biệt không dùng hóa chất để khử mùi; than phải cháy nhanh, dễ nhóm chứ không phải như than tổ ong ở Việt Nam đang dùng.
Sau khi đã hiểu, anh Thương âm thầm tìm tòi, nghiên cứu với quyết tâm sản xuất ra than sạch. Một thời gian sau, anh cho thử nghiệm sản phẩm đầu tay nhưng thật thất vọng: Than cháy nhanh nhưng khói vẫn nghi ngút và mùi nồng nặc.
Làm thế nào để khử được hết mùi và khói? Một tia hy vọng xuất hiện khi anh đọc được thông tin trong quyển sánh có nói đến những loài cây nếu trộn cùng với than khi đốt sẽ khử được mùi và khói. Sau 13 năm tiêu hao sức lực và vật chất, anh Hoàng Văn Thương được đền đáp bằng sự hoàn thiện sản phẩm than sạch của mình.
Ngày 30/10 vừa qua, sản phẩm than sạch của anh Hoàng Văn Thương đã được Trung tâm kỹ thuật 1 (Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng) kiểm nghiệm các thành phần SO2, NO2, CO và bụi, kết quả các chất này đều ở dưới mức cho phép rất nhiều lần.
Than sạch ra đời sẽ khắc phục triệt để những khiếm khuyết của các than tổ ong hiện nay như độ cháy nhanh, các khí thải và bụi có gần như không còn. Chỉ cần 1/4 tờ báo là than cháy, không cần nhóm bằng củi hoặc bếp điện, tuổi thọ cháy của than vẫn được 3-5 giờ. Sản phẩm không có hóa chất khử mùi.
Anh Thương cũng sản xuất loại than sạch 5-10 kg phục vụ các nhà máy công nghiệp và xuất khẩu.
Theo Đại Đoàn Kết, Vnexpress
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/10774_Than-to-ong-sach-ra-doi.aspx
Sợi nano khoẻ nhất xuất hiện
Sợi nano khoẻ nhất xuất hiện
Cập nhật lúc 08h24' ngày 20/12/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: soi nano khoe nhat xuat hien
Các nhà khoa học cho biết đã tạo ra được sợi dây nano khoẻ nhất từ trước tới nay, đạt tới giới hạn lý thuyết mà họ đã đặt ra.
Sợi nano có thể sử dụng trong âm thoa có độ nhạy cao.
Sợi nano có thể sử dụng trong âm thoa có độ nhạy cao. (Ảnh: ABC Online)
Sợi mỏng hơn 1.000 lần so với sợi tóc người, và nếu có đường kính 1 cm thì đủ để nâng 16 con voi châu Phi.
"Sức mạnh tối ưu mà chúng tôi thu được là cao nhất cho bất cứ vật liệu bán dẫn nào và đạt tới giới hạn lý thuyết được định trước", giáo sư John Sader tại Đại học Melbourne của Australia cho biết. "Nó cho thấy sợi nano là vật liệu gần như hoàn hảo".
Các chuyên gia cho biết những sợi dây nano như vậy có thể được sử dụng làm thiết bị điện tử cơ học như máy cảm ứng môi trường hay đồng hồ siêu chính xác.
Sợi nano được tạo ra từ nguyên tố germani, có những đặc tính hoá học giống thiếc. Họ tạo ra vật liệu trên một bề mặt phủ tinh thể nano bằng vàng, cho phép germani cấu tạo hạt nhân và phát triển. Sau khi thử nghiệm, họ nhận thấy nó có thể bị bẻ cong và kéo căng hơn bất cứ sợi nano nào từng được tạo ra trước đó, chịu được 15 gigapascal trước khi bật lại. Trong khi rất nhiều sợi nano bán dẫn khác bật cong chỉ tại 15% giới hạn lý thuyết. Nếu sợi dây có đường kính 1 cm, nó có thể nâng tới 100 tấn mà không bị đứt.
Khả năng đàn hồi này sẽ được áp dụng trong những thiết bị nano có độ an toàn cao và về mặt lý thuyết, không thể tạo ra sợi nano khoẻ hơn được nữa.
M.T.
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/10980_Soi-nano-khoe-nhat-xuat-hien.aspx
Cập nhật lúc 08h24' ngày 20/12/2006
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: soi nano khoe nhat xuat hien
Các nhà khoa học cho biết đã tạo ra được sợi dây nano khoẻ nhất từ trước tới nay, đạt tới giới hạn lý thuyết mà họ đã đặt ra.
Sợi nano có thể sử dụng trong âm thoa có độ nhạy cao.
Sợi nano có thể sử dụng trong âm thoa có độ nhạy cao. (Ảnh: ABC Online)
Sợi mỏng hơn 1.000 lần so với sợi tóc người, và nếu có đường kính 1 cm thì đủ để nâng 16 con voi châu Phi.
"Sức mạnh tối ưu mà chúng tôi thu được là cao nhất cho bất cứ vật liệu bán dẫn nào và đạt tới giới hạn lý thuyết được định trước", giáo sư John Sader tại Đại học Melbourne của Australia cho biết. "Nó cho thấy sợi nano là vật liệu gần như hoàn hảo".
Các chuyên gia cho biết những sợi dây nano như vậy có thể được sử dụng làm thiết bị điện tử cơ học như máy cảm ứng môi trường hay đồng hồ siêu chính xác.
Sợi nano được tạo ra từ nguyên tố germani, có những đặc tính hoá học giống thiếc. Họ tạo ra vật liệu trên một bề mặt phủ tinh thể nano bằng vàng, cho phép germani cấu tạo hạt nhân và phát triển. Sau khi thử nghiệm, họ nhận thấy nó có thể bị bẻ cong và kéo căng hơn bất cứ sợi nano nào từng được tạo ra trước đó, chịu được 15 gigapascal trước khi bật lại. Trong khi rất nhiều sợi nano bán dẫn khác bật cong chỉ tại 15% giới hạn lý thuyết. Nếu sợi dây có đường kính 1 cm, nó có thể nâng tới 100 tấn mà không bị đứt.
Khả năng đàn hồi này sẽ được áp dụng trong những thiết bị nano có độ an toàn cao và về mặt lý thuyết, không thể tạo ra sợi nano khoẻ hơn được nữa.
M.T.
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/10980_Soi-nano-khoe-nhat-xuat-hien.aspx
Xe bay
Xe bay
Cập nhật lúc 11h10' ngày 24/07/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: xe bay
Một chiếc xe có thể bay lên trên không để tránh kẹt xe, ngập đường...? Chuyện tưởng chỉ có trong phim giả tưởng Hollywood sẽ sớm trở thành hiện thực trong nay mai.
Công ty Moller International (Mỹ) vừa cho biết đã bắt đầu công đoạn sản xuất một chiếc xe nhỏ có hình dạng chiếc đĩa chở được hai người, có thể bay lên và hạ xuống theo chiều thẳng đứng.
Chiếc xe mang mã M200G, tải trọng 113kg, có thể bay lên đến độ cao 3m so với mặt đất nhờ tám động cơ quay. Công ty sản xuất cho biết xe có thể bay trên không từ 45-90 phút với vận tốc tối đa 80km/g.
Với các tính năng hiện đại nhưng cũng có phần lạ lẫm của M200G, nhà sản xuất vì vậy lo ngại sản phẩm sẽ khó được chấp nhận ngay từ đầu. Tổng giám đốc Bruce Calkins cho biết có lẽ trước mắt M200G sẽ dành để phục vụ thú tiêu khiển của khách hàng có tiền, và khi người ta quen dần sự có mặt của nó thì công ty mới tính đến chuyện đưa sản phẩm trở thành phương tiện giao thông.
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/16409_Xe-bay.aspx
Mỏng như giấy, chắc như thép
Mỏng như giấy, chắc như thép
Cập nhật lúc 08h46' ngày 08/10/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: mong nhu giay, chac nhu thep
Một loại nhựa trong suốt, mỏng như giấy mà chắc như thép, là phát minh mới của các nhà khoa học Trường đại học Michigan (Mỹ). Tính năng gần như hoàn hảo nhưng thành phần của nó xem ra đơn giản vì chỉ gồm đất sét và một loại keo không độc thường được sử dụng trong lớp học.
Việc sản xuất và tiêu hủy cũng trên cả mong đợi: tốn rất ít năng lượng để sản xuất, chi phí khá rẻ và phân hủy nhanh nhờ vi khuẩn.
Theo nhà nghiên cứu Nicholas Kotov, loại nhựa này có thể được dùng để giảm năng lượng cần đến khi phải tách khí trong các nhà máy hóa chất, cải thiện các kỹ thuật tinh vi như bộ vi mạch, cảm biến đo lường y sinh và thậm chí một ngày kia sẽ tạo ra những chiếc xe thiết giáp mạnh và nhẹ hơn cho quân đội và cảnh sát.
“Chúng tôi chỉ mới ở giai đoạn thăm dò nhưng đã có thể sản xuất những tấm nhựa 1m2 trong phòng thí nghiệm” - ông Kotov trả lời Hãng tin AFP. Dự kiến, trong 1-2 năm nữa, loại nhựa độc đáo này sẽ xuất hiện trên thị trường.
Ông Kotov và nhóm cộng sự đã chế tạo loại nhựa siêu tính năng này dựa trên cấu trúc xếp lớp trong vỏ sò. Các lớp đất sét siêu mỏng được xếp chồng lên nhau rồi được kết dính bằng keo. Do cấu trúc xếp lớp của vỏ sò, mỗi khi phá vỡ sự kết dính, trên bề mặt cũng không thấy vết rạn.
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/17680_Mong-nhu-giay-chac-nhu-thep.aspx
Toilet di động dành cho xe hơi
Toilet di động dành cho xe hơi
Cập nhật lúc 10h18' ngày 24/10/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: toilet di dong danh cho xe hoi
Bạn đang bị kẹt giữa một hàng dài xe cộ mà "bà mẹ thiên nhiên" lại kêu gọi? Hãng Kaneko Sangyo của Nhật đã thiết kế một nhà vệ sinh di động cho bạn.
(Ảnh: Jalopnik.com)Hãng sản xuất phụ tùng xe hơi đã tung ra sản phẩm mới là một chiếc toilet di động dành cho xe hơi. Toilet bao gồm một tấm rèm đủ lớn để che người sử dụng và một chiếc túi nhựa để chứa chất thải. "Căn buồng sẽ dễ dàng sử dụng trong mọi tình huống khẩn cấp như động đất hay bạn đang bị tắc nghẽn giao thông", đại diện của hãng nói.
Nhật Bản nằm trên "Vành đai lửa" của Thái Bình Dương và chiếm 20% các vụ động đất trên toàn thế giới.
Những tài xế không thể di chuyển khi đang có dư chấn hoặc bị kẹt trong hàng xe nối dài chỉ cần lắp ráp một chiếc bồn toilet bằng các tông, gắn một tấm thấm nước bên trong và kéo rèm. Sản phẩm đủ nhỏ để nhét vừa trong một cái vali.
Toilet kiểu mới bắt đầu được chào bán trên mạng từ 15/11.
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/17908_Toilet-di-dong-danh-cho-xe-hoi.aspx
Cập nhật lúc 10h18' ngày 24/10/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: toilet di dong danh cho xe hoi
Bạn đang bị kẹt giữa một hàng dài xe cộ mà "bà mẹ thiên nhiên" lại kêu gọi? Hãng Kaneko Sangyo của Nhật đã thiết kế một nhà vệ sinh di động cho bạn.
(Ảnh: Jalopnik.com)Hãng sản xuất phụ tùng xe hơi đã tung ra sản phẩm mới là một chiếc toilet di động dành cho xe hơi. Toilet bao gồm một tấm rèm đủ lớn để che người sử dụng và một chiếc túi nhựa để chứa chất thải. "Căn buồng sẽ dễ dàng sử dụng trong mọi tình huống khẩn cấp như động đất hay bạn đang bị tắc nghẽn giao thông", đại diện của hãng nói.
Nhật Bản nằm trên "Vành đai lửa" của Thái Bình Dương và chiếm 20% các vụ động đất trên toàn thế giới.
Những tài xế không thể di chuyển khi đang có dư chấn hoặc bị kẹt trong hàng xe nối dài chỉ cần lắp ráp một chiếc bồn toilet bằng các tông, gắn một tấm thấm nước bên trong và kéo rèm. Sản phẩm đủ nhỏ để nhét vừa trong một cái vali.
Toilet kiểu mới bắt đầu được chào bán trên mạng từ 15/11.
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/17908_Toilet-di-dong-danh-cho-xe-hoi.aspx
Sợi carbon mới, siêu bền để may áo giáp
Sợi carbon mới, siêu bền để may áo giáp
Cập nhật lúc 06h38' ngày 28/10/2007
* Bản in
* Gửi cho bạn bè
* Phản hồi
Xem thêm: soi carbon moi, sieu ben de may ao giap
Các nhà khoa học Anh vừa cho ra đời loại sợi carbon mới, nhẹ và siêu bền để dệt thành vải may áo giáp. Theo kết quả nghiên cứu, loại sợi này có cấu trúc tốt hơn rất nhiều so với loại sợi dùng để may áo giáp hiện nay.
Là kết quả của những nỗ lực tạo ra sợi nhân tạo bền chắc nhất thế giới, vật liệu mới này được phát triển bởi các chuyên gia thuộc khoa Khoa học vật liệu và Luyện kim của Trường Đại học Cambridge, Anh.
Loại sợi carbon mới, nhẹ và siêu bền do các nhà khoa học Mỹ chế tạo.
Loại sợi carbon mới, nhẹ và siêu bền do các nhà khoa học Mỹ chế tạo. (Ảnh: BBC)
Nhóm nghiên cứu cho biết loại sợi này bền hơn, nhẹ hơn và cứng hơn loại sợi đang được sử dụng để sản xuất áp giáp. Mỗi sợi như thế được làm từ hàng triệu ống nano carbon hình trụ rỗng, có đường kính chỉ vài phần tỉ mét, và mắc vào nhau thành một mạng lưới vững chắc.
Cấu trúc của những ống nano carbon này có độ bền vững cực lớn. Theo giáo sư Windle, “có lẽ chúng bền gấp 10 lần so với loại sợi bền nhất mà chúng tôi đã biết”. Ngoài ra, chúng cũng có độ cứng gần bằng kim cương.
Không như sợi carbon thông thường, loại sợi carbon mới này có thể được dệt thành vải một cách dễ dàng do có độ đàn hồi lớn. Phương thức chế tạo loại sợi này tuy đơn giản nhưng cũng rất tinh tế. Theo đó, nguyên liệu hydrocarbon – như ethanol, hexane, methane hoặc diesel – được đưa vào trong lò luyện kim cùng với một lượng nhỏ chất xúc tác có nguồn gốc từ sắt, được gọi là ferrocene.
Bên trong lò, hydrocarbon bị nhiệt phân thành hydrogen và carbon, và carbon này được tái cấu trúc hóa học nhờ chất xúc tác nói trên để trở thành những ống nano carbon dài, mỏng và mắc vào nhau thành những “sợi khói” có tính đàn hồi cao, trông hơi giống như một “chiếc vớ” sẫm màu được kéo dài ra.
Cấu trúc ống nano carbon này được cho là “bền vững gấp 10 lần so với những loại sợi bền nhất hiện nay”.
Một trong những ứng dụng chủ yếu của loại sợi carbon mới là sản xuất áo chống đạn siêu bền. (Ảnh: US Army)
Tiếp đó, một thanh kéo được đưa vào bên trong lò từ phía dưới để giữ lấy một đầu của “chiếc vớ” và kéo mạnh nó xuống. Việc kéo giãn này làm “chiếc vớ” trở thành một sợi carbon dài, mảnh, và sợi này được quấn liên tục vào một cái trục.
Trưởng nhóm nghiên cứu, Giáo sư Alan Windle, thuộc Đại học Cambridge, nói: “Sợi của chúng tôi có thể tốt hơn loại sợi Kevlar hiện nay về mọi phương diện. Với những đặc tính hiện có, loại sợi mới này có thể được dệt thành áo, hoặc kết hợp với những loại vật liệu phức hợp khác để sản xuất những sản phẩm siêu bền”.
Theo các chuyên gia, ứng dụng quan trọng của sợi carbon mới này là sản xuất áo chống đạn siêu bền, vì nó bền hơn, dai hơn và cứng hơn nhiều lần so với loại vải được dùng để may áo giáp hiện nay. Ngoài ra nó còn có thể được dùng trong việc chế tạo những sản phẩm khác, như trang thiết bị thể thao, quần áo “thông minh” công nghệ cao, pa-nô thu năng lượng mặt trời, thay thế cho dây đồng trong việc truyền điện và tín hiệu, v.v…
Nhóm nghiên cứu đang tìm nguồn tài trợ để nâng cấp phương thức này từ qui mô trong phòng thí nghiệm trở thành một qui trình sản xuất công nghiệp. Nghiên cứu này đã thu hút sự chú ý đặc biệt của Bộ Quốc phòng Anh và Quân đội Hoa Kỳ.
Vĩnh Thọ
http://www.khoahoc.com.vn/congnghemoi/cong-nghe-moi/17958_Soi-carbon-moi-sieu-ben-de-may-ao-giap.aspx
Subscribe to:
Posts (Atom)
